Trojszyk ulec (Tribolium confusum)jest owadem z rzędu chrząszczy. Najczęściej spotykanym kuzynem trojszyka ulca jest chrząszcz Tribolium castaneum, który występuje na południu Stanów Zjednoczonych. Został on przetransportowany po drugiej wojnie Światowej na tereny Europy i dostosował się do naszego klimatu oraz warunków. Długość trojszyka to około 4 mm. Trojszyk ulec najczęściej występuje w magazynach zboża.
ANATOMIA
Wielkość trojszyka można określić w granicach od 3 do 4 mm. Odmiana występująca w Środkowej Europie jest koloru rdzawo-brązowego. Bardzo charakterystyczne dla tego gatunku jest płaska, półkolista głowa oraz czułki składające się z 11 członów pokrytych gęsto włoskami. Głowa zawsze jest większa od przedplecza natomiast oczy mają kształt łukowy. Trojszyk posiada również dobrze rozwinięte skrzydła schowane pod bruzdowatymi pokrywami – jednak bardzo rzadko używa ich do latania.
TRYB ŻYCIA
Na samym początku należy zauważyć wysoką rozrodczość tego małego owada. W ciągu jednego miesiąca jest wstanie zwiększyć swoją liczebność nawet 100 krotnie. Co czynni z niego bardzo niebezpiecznego szkodnika. Tak duże umiejętności rozrodcze są swoistym rekordem wśród szkodników magazynowych.
Tuż po opuszczeniu osłonek poczwarkowych osobniki łączą się w pary i po kilku dniach mogą już ze sobą kopulować – wielokrotnie. Samica po zapłodnieniu składa dziennie około 10 jaj. Natomiast w ciągu życia liczba ta jest wstanie osiągnąć niewyobrażalną sumę 400 jaj tylko od jednej samicy. W celu zapewnienia bezpieczeństwa jaja – pokryte są one lepką substancją, która idealnie przykleja się do zboża, ziarna.
Podstawowym czynnikiem rozwoju tego owada jest temperatura. Optymalne warunki rozwojowe osiąga w przedziale 18 – 34 oC. Natomiast w temperaturach niższych jego rozwój może trwać dłużej i osiągnąć 24 dni. Dla porównania przy optymalnej temperaturze trojszyk rozwija się w ciągu 7 – 8 dni. Proces przepoczwarzania się trojczyka składa się z 7-8 stadiów larwalnych. Jako jedne z nielicznych larwy są bardzo ruchliwe ale nie lubią światła dlatego bardzo często można je znaleźć ukryte w szparach, szczelinach i produkcie. Natomiast dorosłe osobniki nie ukrywają się i są bardzo dobrze widoczne na zbożu lub ziarnie magazynowanym np. w młynie.
SZKODLIWOŚĆ
Osobniki dorosłe jak również larwy bardzo chętnie zajmują ten sam typ produktów magazynowanych w młynach, silosach, stodołach, szopach i innych budynkach i kontenerach. Głównym celem ich ataku są: ziarna, mąka, produkty mleczne, groch, fasola, nasiona, orzechy, warzywa oraz pozostałe produktu pochodzenia rolniczego. Insekty te w razie braku pożywienia są wstanie zabić osobniki z własnego gatunku – kanibalizm.
Podstawowym pożywieniem dla dorosłych osobników i larw są: kasza, mąka, otręby i płatki owsiane. Trojszyk rozpoczyna żerowanie od części zarodkowej co obniża znacznie lub całkowicie ich zdolność kiełkowania.
Larwy i osobniki dorosłe trojszyków zjadają produkty magazynowe, w tym pasze, ale straty nie ograniczają się tylko do zjadania. Produkty są zanieczyszczane ich wylinkami, trupami i kałem. Szkodniki powodują również zawilgocenie i zagrzewanie się produktów, przez co pogarszają się warunki ich składowania. Żerując w produkcie chrząszcze trojszyka wydzielają lotne związki zapachowe – chinony, szczególnie intensywnie wtedy, gdy są podrażnione, np. w przegęszczonej populacji. Obecność chinonów w silnie zaatakowanym produkcie zmienia jego właściwości. Produkty nabierają nieprzyjemnego i stęchłego zapachu, mąka zmienia barwę na szarą i jest podatna na rozwój pleśni.
Przechowywane produkty są infekowane mikroorganizmami przenoszonymi na ciele trojszyków i występującymi w ich kale. W wyniku rozwoju bakterii i grzybów pleśniowych w paszach i innych produktach porażonych przez trojszyki następują poważne zmiany smakowe, takie jak gorzknienie, jełczenie, kwaśnienie. W produktach paszowych następuje rozpad wielocukrów i rozkład tłuszczów z powstaniem wolnych kwasów tłuszczowych, co powoduje, że pokarm podany zwierzętom z takiej paszy jest kwaśny. Czasem, nawet przy małym zagęszczeniu szkodników, pasze mogą znacznie stracić na wartości, nie nadawać się do spożycia, albo zjadane przez zwierzęta mogą być przyczyną poważnych schorzeń przewodu pokarmowego.
Na porażonych produktach, takich jak ziarno zbóż, orzechy, ziarno kakaowe czy suszone owoce, spotyka się nieregularne wyżerki powstałe na skutek żerowania larw i chrząszczy trojszyków. W mące, paszach i innych produktach drobnoziarnistych widoczne są larwy i chrząszcze drążące chodniki w produkcie. W porażonych produktach często można spotkać cienkie i delikatne wylinki larwalne.